Sơ lược
Đà Lạt là một thành phố
trực thuộc tỉnh và tỉnh lị tỉnh Lâm Đồng, nằm trên cao nguyên Lâm Viên, ở độ
cao 1500 m so với mặt nước biển và diện tích tự nhiên: 393,29 km². Thành phố Đà
Lạt nằm trong cao nguyên Lang Biang, phía Bắc tỉnh Lâm Đồng, Về phía Bắc, Đà
Lạt giáp với huyện Lạc Dương, về phía Đông và Đông Nam giáp với huyện Đơn
Dương, về phía Tây và Tây Nam giáp với hai huyện Lâm Hà và Đức Trọng. Hàng trăm
năm trước đây, Đà Lạt là địa bàn cư trú của người Lạch, hay toàn bộ cao nguyên
Lang Biang, diện tích hơn 400 km², bao bọc bởi các đỉnh núi cao và dãy núi liên
tiếp: Phía Bắc và Tây Bắc giới hạn bởi dãy Chorơmui, Yộ Đa Myut (1.816 m), Tây
Bắc dựa vào chân dãy núi Chư Yang Kae (1.921 m), thuộc quần sơn Lang Biang mà
đỉnh cao nhất là Chư Yang Sinh (1.408 m).
Thiền viện Trúc Lâm
|
Phía Đông là chân dãy núi Bi Doup (2.278 m) dốc xuống cao nguyên Dran. Phía Đông Nam chắn bởi dãy Cho Proline (1.629 m). Phía Nam và Tây Nam có dãy núi Voi (1.754 m) và Yàng Sơreng bao bọc. Do ảnh hưởng của độ cao và rừng thông bao bọc, Đà Lạt mang nhiều đặc tính của miền ôn đới. Nhiệt độ trung bình 18—21°C, nhiệt độ cao nhất chưa bao giờ quá 30°C và thấp nhất không dưới 5°C.
Ở đâu?
Đôi nét về lịch sử
Đôi nét về lịch sử
Ngày 3 tháng 8 năm 1891, bác sĩ Alexandre Yersin thực hiện
chuyến thám hiểm đầu tiên với ý định tìm đường núi từ Nha Trang vào Sài Gòn,
nhưng chuyến đi này bất thành. Từ 28 tháng 3 đến 9 tháng 6 năm 1892, Yersin
thực hiện một cuộc thám hiểm từ Nha Trang, băng qua vùng cao nguyên Đắk Lắk để
đến Stung Treng, nằm bên bờ sông Mê Công (thuộc địa phận Campuchia).
Tháng 1 năm 1893, Yersin nhận nhiệm vụ từ toàn quyền Jean
Marie Antoine de Lanessan, khảo sát một tuyến đường bộ từ Sài Gòn xuyên sâu vào
vùng người Thượng và kết thúc ở một địa điểm thuận lợi trên bờ biển Trung Kỳ.
Yersin còn phải tìm hiểu về tài nguyên trong vùng: lâm sản, khoáng sản, khả
năng chăn nuôi... Từ ngày 8 tháng 4 đến ngày 26 tháng 6 năm 1893, Yersin đã
thực hiện ba chuyến đi quan trọng. Và 15h30 ngày 21 tháng 6, Yersin đã phát
hiện ra cao nguyên Lang Biang, trong nhật ký hành trình, ông ghi vắn tắt
"3h30: grand plateau dénudé mamelonné" (3h30: cao nguyên lớn trơ
trụi, gò đồi nhấp nhô).
Với nhu cầu tìm một vùng đất có khí hậu ôn hòa, gần giống với
châu Âu để xây dựng khu nghỉ mát, trạm điều dưỡng, toàn quyền Paul Doumer viết
một bức thư hỏi ý kiến của Yersin, và Yersin đã trả lời là cao nguyên Lang
Biang. Tháng 3 năm 1899, Yersin cùng toàn quyền Doumer thực hiện một chuyến đi
lên cao nguyên Lang Biang và chuyến đi này có ý nghĩa quyết định về việc thành
lập một trạm điều dưỡng ở đây.
Trong hai thập niên 1900 và 1910, người Pháp đã xây dựng hai
tuyến đường từ Sài Gòn và từ Phan Thiết lên Đà Lạt. Hệ thống giao thông thuận
lợi giúp Đà Lạt phát triển nhanh chóng. Vào năm 1893, vùng Đà Lạt ngày nay hầu
như hoang vắng. Đến đầu năm 1916, Đà Lạt vẫn còn là một khu thị tứ nhỏ với độ 8
căn nhà gỗ tập trung hai bên bờ dòng Cam Ly, chỉ có 9 phòng khách sạn phục vụ
du khách, đến cuối năm này mới nâng lên được 26 phòng. Cuối năm 1923, đồ án
thiết kế đầu tiên hoàn thành, Đà Lạt đã có 1.500 dân.
Đi những đâu?
Đi những đâu?
Đến Đà Lạt, bạn chẳng những được thoả chí” trèo
đèo, lội suối” mà còn được đến thăm những khu biệt thự của Bảo Đại hay các ngôi
chùa cổ kính và những ngôi nhà thờ của người dân tộc.
Được ví như một Tiểu Paris, Đà Lạt từng mộng mơ
và nên thơ nhờ cái lạnh cao nguyên ban đêm, sương mù buổi sớm và những dải rừng
thông bao quanh thành phố.
Thắng cảnh
Chùa và thiền viện
Thiền viện Trúc Lâm
Thiền viện Trúc Lâm là
thiền viện lớn nhất Việt Nam, khánh thành năm 1994, là một trong những công
trình xây dựng Phật giáo lớn nhất sau năm 1975. Chùa tọa lạc bên cạnh hồ Tuyền
Lâm trên một khu đất rộng 25 ha. Thiền viện Trúc Lâm hiện nay được nối với
Trung tâm thành phố Đà Lạt (đồi Robin) bằng hệ thống cáp treo, chuyên chở khách
đến Thiền viện và quay về.Hồ Tuyền Lâm năm 2005 được chính quyền tỉnh Lâm Đồng
xây dựng thành một khu du lịch lớn, thu hút khoảng khoảng 30 nhà đầu tư.
Chùa Linh Phước còn được
gọi là Chùa Ve Chai vì trong sân có con rồng dài 49 m được làm bằng 12.000 vỏ
chai, sành sứ. Chùa là một kiến trúc khảm sành độc đáo của Đà Lạt. Chùa tọa lạc
tại Trại Mát, cách trung tâm thành phố 10 km về phía Đông.
Chùa Linh Sơn được xây
dựng từ năm 1938 đến năm 1940 do sự đóng góp của các Phật tử, nhất là ông
Nguyễn Văn Tiến và Võ Đình Dung, người đã nhận thầu hầu hết các công trình kiến
trúc thời bấy giờ.
Chùa Thiên Vương Cổ Sát
được khởi xây năm 1958, cách trung tâm Đà Lạt vào khoảng 5 km, nằm trên một đồi
thông. Chính điện chùa có 3 tượng Phật cao 4 m thỉnh từ Hồng Kông, phía sau
chùa, trên đồi thông là tượng Thích Ca Phật Đài cao 20 m. Chùa còn được gọi là
Chùa Tàu, theo hệ phái Phật giáo Huê Nghiêm của Trung Quốc.
Chùa Linh Phong tọa lạc
tại đường Hoàng Hoa Thám, được xây dựng năm 1944. Trong chùa chỉ có sư nữ tu
nên chùa còn được gọi là Chùa Sư Nữ.
Chùa Linh Quang, ngôi tổ
đình đầu tiên của Đà Lạt, tọa lạc trên đường Hai Bà Trưng do hòa thượng Thích
Nhân Thứ tạo lập năm 1931.
Nhà thờ
Nhà thờ chánh tòa Đà Lạt thường được gọi là Nhà thờ Con gà vì có hình con gà trên nóc, biểu tượng cho thánh Phê-rô. Nhà thờ được khởi công xây dựng từ năm 1931, đến năm 1942 thì hoàn thành. Nhà thờ là một trong những kiến trúc tiêu biểu và cổ xưa của Đà Lạt.
Nhà thờ chánh tòa Đà Lạt thường được gọi là Nhà thờ Con gà vì có hình con gà trên nóc, biểu tượng cho thánh Phê-rô. Nhà thờ được khởi công xây dựng từ năm 1931, đến năm 1942 thì hoàn thành. Nhà thờ là một trong những kiến trúc tiêu biểu và cổ xưa của Đà Lạt.
Nhà thờ Con Gà
|
Ngoài ra Đà Lạt còn có nhiều nhà thờ khác như Nhà thờ Domaine
de Marie với kiến trúc kiểu Pháp rất đẹp, trong nhà thơ còn có một vườn hoa
tuyệt đẹp với 2 cây Tùng trên 75 năm tuổi, nhà thờ Du Sinh có kiến trúc cổ
truyền Việt Nam với mái cong và rồng. Nhà thờ Cam Ly được xây dựng từ năm 1960
đến 1968 theo kiểu nhà rông Tây Nguyên.
Dinh thự
Đà Lạt có nhiều dinh thự và biệt thự đẹp như
Dinh I: đã từng là văn phòng quốc trưởng của Bảo Đại, nay được
Công ty K'Gim - Hàn Quốc đầu tư thành khu khách sạn,giải trí cao cấp.
Dinh II: từng là biệt thự nghỉ mát của toàn quyền Decoux, rồi
sau đó là của Ngô Đình Diệm và Nguyễn Cao Kỳ. Sau năm 1975 là nhà khách UBND
tỉnh Lâm Đồng.
Dinh III: còn gọi là dinh Bảo Đại, xây dựng từ năm 1933, nằm ở
đường Triệu Việt Vương, gần Viện vacxin và các chế phẩm sinh học Đà Lạt. Từ năm
1949, Đà Lạt là thủ phủ của Hoàng triều cương thổ, vua Bảo Đại sống với gia
đình và làm việc tại đây. Hiện nay còn lưu giữ lại nguyên trạng 25 phòng và một
số hiện vật của ông vua cuối cùng triều Nguyễn, hoàng hậu Nam Phương, các hoàng
tử và công chúa. Vườn hoa trước biệt điện được chăm sóc công phu.
Biệt thự Long Mỹ Quận Công Nguyễn Hữu Hào (cha của Nam Phương
Hoàng Hậu Nguyễn Hữu Thị Lan - vợ vua Bảo Đại).
Biệt thự Thống đốc Nam kỳ, nay là trụ sở UBND tỉnh Lâm Đồng.
Biệt thự Hằng Nga.
Phong cảnh
Đồi Cù
Đồi Cù
|
Đồi Cù nằm giữa trung tâm thành phố Đà Lạt nằm kế bên là Hồ
Xuân Hương do vậy thường được nhắc đến như một địa danh dính liền nhau - nhiều
người cho rằng Đà Lạt sẽ kém phần mỹ lệ nếu thiếu Đồi Cù và hồ Xuân Hương. Năm
1942, khi thiết kế đồ án quy hoạch thành phố Đà Lạt, kiến trúc sư Lagisquet đã
khoanh vùng Đồi Cù như một khu vực bất khả xâm phạm nhằm tạo một tầm nhìn thoáng
đãng cho Đà Lạt. Về sau, một kiến trúc sư người Anh đã thiết kế biến Đồi Cù
thành sân golf 9 lỗ khá nổi tiếng của vùng Đông Nam Á và hiện nay Đồi Cù đã
được nâng cấp thành sân golf 18 lỗ. Tên Đồi Cù không rõ có từ bao giờ, và vì
sao gọi là "Đồi Cù" lại có hai hướng lý giải, có người cho rằng những
quả đồi thoai thoải nơi đây khi nhìn từ xa giống như tấm lưng trần của những
con cù khổng lồ nên đã ví von gọi là "Đồi Cù"; cũng có người giải
thích sở dĩ có tên "Đồi Cù" vì nơi đây là một địa điểm chơi golf hay
còn gọi là đánh cù.
Hồ Xuân Hương
Hồ Xuân Hương
Nắng trên hồ Xuân Hương
|
Hồ Xuân Hương nằm ngay trung tâm thành phố Đà Lạt và bên cạnh
Đồi Cù. Hồ thực chất là hồ nhân tạo được xây dựng vào năm 1919 do sáng kiến của
Cunhac. Để tạo thành hồ, người ta đắp một cái đập chắn dòng suối chảy qua thung
lũng, hồ có diện tích mặt nước rộng 25 ha, chu vi dài 5,1 km. Xung quanh hồ
nhiều kiến trúc độc đáo có giá trị nghệ thuật, thẩm mỹ cao được xây dựng như
khách sạn Palace, thao trường Lâm Viên, nhà nghỉ Công Đoàn, Nhà hàng Thanh
Thủy, Thủy Tạ... Trước kia hồ có tên gọi Grand Lac (hồ lớn). Vào buổi sáng sớm
sương mù hiện lên rất đẹp và thơ mộng.
Hồ Suối Vàng
Hồ Suối Vàng
Hồ suối Vàng
|
Công Viên hoa Đà Lạt
Công viên hoa rực rỡ ở Đà Lạt
|
Công viên hoa Đà Lạt nằm quanh trên bờ phía Bắc của hồ Xuân
Hương, trên thung lũng của Đồi Cù. Trước đây công viên hoa Đà Lạt có tên là
Bích Câu, hiện nay diện tích của công viên hoa được mở rộng tới 7000 m², với
cách bố trí thoáng đãng, tạo ấn tượng cho người chợt ghé. Các loại hoa và cây
cảnh nổi tiếng của Đà Lạt được trồng tỉa chăm sóc chu đáo, cảnh sắc tươi mát,
phong phú bốn mùa. Hàng năm thường tổ chức lễ hội hoa và là thông điệp nhằm mời
gọi, thu hút các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài phát triển Đà Lạt và các
vùng phụ cận trở thành trung tâm sản xuất, xuất khẩu hoa của cả nước và khu vực
Đông Nam Á.
- Đỉnh Lang Biang
Lang Biang
|
Nằm ở độ cao 2.169 m so với mặt biển, Langbiang ẩn chứa trong
mình truyền thuyết về một tình yêu say đắm, vượt ra ngoài lễ giáo phong kiến.
Langbiang còn được ví như "nóc nhà" của Cao nguyên Lâm Viên, nóc nhà
Đà Lạt, là chốn lý tưởng để du khách tận hưởng những cảm xúc bồng bềnh, là nơi
mà bao lữ khách khát khao chinh phục, khám phá những bất ngờ và thoả thú phiêu
lưu, tang bồng.
- Hồ Than Thở
Là một hồ nước tự nhiên thuộc thành phố Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng)
và cũng là một địa điểm du lịch của thành phố này. Tạp chí Indochine (Đông
Dương) số 28 ra ngày 13 tháng 3 năm 1941 chọn ảnh hồ Than Thở làm ảnh bìa.
Trước đây vùng hồ Than Thở có một cái ao gọi là Tơnô Pang Đòng. Vào năm 1917,
người Pháp đắp đập xây dựng hồ chứa nước cung cấp nước sinh hoạt cho thành phố
Đà Lạt.
Người Pháp đặt tên hồ là Lac des Soupirs với nghĩa thứ hai
(tiếng rì rào), nhưng khi dịch sang tiếng Việt lại dịch theo nghĩa thứ nhất: hồ
Than Thở.
Thác Cam Ly
Thác Cam Ly
|
Ở gần trung tâm thành phố Đà Lạt, chỉ cách khu Hòa Bình 2,3 km
về phía đông - nam. Thác không đẹp và thường ít nước vào mùa khô nhưng nhờ vị
trí gần trung tâm thành phố nên du khách thường ghé thăm.
Thác Prenn
Mang một vẻ êm dịu, duyên dáng như một màn nước đổ nhè nhẹ từ
độ cao 10 m xuống một hồ nước nhỏ, xung quanh đầy hoa lá và một đồi thông vi
vu. Thác Prenn nằm ở chân đèo Prenn cách trung tâm Đà Lạt khoảng 10 km, nằm ven
quốc lộ 20.
Để vào thác, du khách phải qua một chiếc cầu ngắn bắc ngang
dòng suối đã được kè chắn bằng bêtông nhằm tránh bị xói lở. Con đường xuống
thác thật đẹp với những bậc đá ôm theo sườn đồi được bố trí một cách hợp lý; Du
khách sẽ nhìn thấy một bức màn nước buông mình từ độ cao gần 10m xuống thung
lũng nhỏ đã được chỉnh sửa thành vườn hoa mà từ đây có nhiều lối đẹp đưa chân
lên các đồi thông thoáng đãng chung quanh.
Thác Pongour: hay còn gọi là thác Bảy tầng là một ngọn thác
tại huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng, nằm cách Đà Lạt 50 km về hướng Nam.
Thác Pongour
|
Thác đổ từ độ cao gần 40 mét, trải rộng hơn 100 mét, qua hệ
thống đá bậc thang bảy tầng. Bao quanh là khu rừng nguyên sinh có diện tích
khoảng 2,5 ha với thảm thực vật đa dạng, phong phú.
Thung lũng Tình Yêu
Là một trong những thắng cảnh thơ mộng nhất tại Đà Lạt, cách
trung tâm thành phố khoảng 6 km về hướng Đông Bắc. Đó là nơi đập Đa Thiện (xây
năm 1972) quy tụ những dòng suối nhỏ chảy từ đồi núi cao, thành một hồ nước (hồ
Đa Thiện) trong vắt uốn quanh thung lũng rợp bóng thông xanh. Ban đầu, người
Pháp gọi nơi đây là Vallée d'Amour (Thung lũng tình yêu) sau nó được đổi tên
thành Thung lũng Hòa Bình, và năm 1953 trở lại là Thung lũng Tình yêu.
Thung lũng tình yêu
|
Thung lũng Tình Yêu đẹp và cuốn hút bởi lũng sâu và đồi thông.
Năm 1972, một đập ngăn nước được xây dựng vắt ngang qua thung lũng tạo thành hồ
Đa Thiện, làm tăng thêm sức quyến rũ cho cảnh quan chung, đồng thời xuất hiện
thêm hai tên gọi khác bên cạnh Thung lũng Tình Yêu là đập 3 và hồ Đa Thiện3.
Du khách có thể men theo những lối mòn hoặc leo cả trăm bậc,
đi qua những cổng hoa với màu sắc rực rỡ để lên đồi Vọng Cảnh. Từ đây, Thung
lũng Tình Yêu hiện ra trong tầm mắt đẹp tựa một bức tranh sinh động.
Ngoài ra còn có những đại điểm mà bạn không thể không đến thăm
khi tới Đà Lạt
Chợ Đà Lạt
Thác Datanla
Đồi Mộng Mơ
Thung Lũng Vàng
Hồ tuyền Lâm
Biệt thự Trần Lệ
Xuân
Trường Cao Đẳng
Sư Phạm Đà Lạt
Ga Đà Lạt
Đà Lạt mộng mơ là một điểm đến lí tưởng cho những tâm hồn lãng
mạn và những ai trót yêu vùng cao nguyên lộng gió với khí hậu ôn đới này.
Ánh Phượng